Lurraldea antolatzeko lerroen behin-behineko txostena onartu dute EAEko erakundeek. Euskararen zeharkakotasuna ahuldu dute; generoarena eta klima aldaketarena, indartu
Jon Rejado, BERRIA 2018ko otsailaren 1a
«Euskararen koofizialtasun erreala eta eraginkorra sustatzeko» helburua jasotzen zuten EAEko lurraldea antolatzeko gidalerroek, euskarari zegokion atalean: zerrendan lehena zen. Ordea, helburu hori kendu dute gidalerroen azken bertsioan. Ez da euskararen atalean izan den aldaketa bakarra. Arnasguneak «babesteko» eskatzen zuen zatia ere kendu egin dute helburuak erdiesteko hartu beharreko neurri orokorren artetik.
Lurraldea Antolatzeko Batzordeak atzo onartu zuen euskararen atalean aldaketa horiek dituen txostena. Agiri horretan zehaztuko dira Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako lurralde erabilerak 2040. urtera arte: hirigintza, inguruaren zaintza, lurraren erabilera... Batzorde horretan ordezkatuta daude Eusko Jaurlaritzako lau sail, Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako foru aldundiak, Espainiako Gobernua, Eudel udal elkartea eta Uraren Euskal Agentzia. Aho batez onartu zuten txostena. Informazio argitara aterako dute aurki, eta, epe horretan jasotako ekarpenekin, gidalerroen behin betiko txostena osatuko dute, bozka dezaten.
Egun indarrean dauden gidalerroak 1997koak dira. Horiek berritzeko prozesuan, Eusko Jaurlaritzak erabaki berritzaile bat hartu zuen: aintzat hartu zituen lurraldeari estu lotuta egon gabe lurraldean nolabaiteko eragina zuten gaiak: euskara, generoa, klima aldaketa, irisgarritasuna, osasuna eta lurralde barruko harremanak. Euskarari zegokion atalean, Jaurlaritzak arnasguneak jaso zituen, Euskara 21 agiriaren iradokizunak aintzat hartuta. Areago, arnasguneen etorkizunean eragin dezaketen faktoreak ere xehatu zituen: enplegua eta kalteberatasun sozioekonomikoa, herritarren zahartzea, zerbitzu batzuk baliatzeko zailtasunak... Txostenean egindako azken aldaketan eutsi egin diete arnasguneen erreferentziei, baina eremu horiek babesteari erreferentzia zuzenik egin gabe.
Erabaki horren atzean asmo politikorik ez dagoela azaldu dute Lurralde Plangintza Saileko iturriek; haien arabera, euskara lurralde antolaketarekin lotzeko zailtasunen ondorioa da. Ildo beretik mintzatu da Arantza Leturiondo, Lurralde Plangintzako sailburuordea. «Ez da erraza ikustea euskarak lurralde antolamenduarekin duen inplikazioa; gidalerroetan egon behar du, filosofia gisa, garrantzitsua delako euskararen alde apustu egitea».
